«Σκοτεινός Τουρισμός» (Dark Tourism) Διαστροφή ή ιστορική ευαισθησία;

Διαστροφή ή ιστορική ευαισθησία; Όλο και περισσότερο στη μόδα, ο λεγόμενος «σκοτεινός τουρισμός» (Dark Tourism) ανταποκρίνεται στην ακατανίκητη(;) έλξη που νοιώθει κανείς απέναντι στο σκηνικό μιας τραγωδίας.

Όλο και μεγαλύτερη ζήτηση και προσφορά ταξιδιών με προορισμό τον τόπο κάποιας συμφοράς.

Λόγω αυτής της τάσης στο δυτικό κόσμο θεωρείται πλέον αντικείμενο μελέτης η έννοια του dark tourism, του σκοτεινού τουρισμού. Και περιλαμβάνονται στα κεφάλαια που προστέθηκαν πρόσφατα στο Blue List, το βιβλίο με τις ταξιδιωτικές τάσεις που εκδίδει κάθε χρόνο το Lonely Planet.

Ο καταξιωμένος εκδοτικός οίκος τον θεωρεί έναν «ανερχόμενο τουριστικό τομέα», κάτι που έγινε φανερό με την ταχύτατη εκμετάλλευση που γνώρισαν τόσο το Σημείο Μηδέν της Νέα Υόρκης όσο και η Νέα Ορλεάνη, μετά την 11 Σεπτεμβρίου και το πέρασμα του τυφώνα Κατρίνα αντίστοιχα.

Όμως η περιέργεια να βλέπει κανείς με τα ίδια του τα μάτια τα ερείπια, τους ομαδικούς τάφους ή τις τρύπες από τις σφαίρες δεν περιορίζονται σε πρόσφατα γεγονότα.

Τα στρατόπεδα εξόντωσης του Άουσβιτς και του Μπίκερναου στην Πολωνία δέχονται γύρω στους 500.000 επισκέπτες κάθε χρόνο.

Τα στρατόπεδα θανάτου των Χμερ στην Καμπότζη, η φυλακή του Ρόμπεν Άιλαντ όπου πέρασε πολλά χρόνια της ζωής του ο Νέλσον Μαντέλα, αλλά και το κτήμα Νάπολες, η πολυτελής αγροικία του κολομβιανού βαρόνου της κοκαΐνης Πάμπλο Εσκομπάρ, θα μπορούσαν να συγκαταλεγούν στην ίδια κατηγορία.

Δεν είναι πάντα εύκολο να κρίνουμε πότε βρισκόμαστε μπροστά στην εκμετάλλευση μιας νοσηρής κατάστασης. Αν και πολλές φορές η οπτική αλλάζει σε βάθος χρόνου. Η περιήγηση στα μέρη του Λονδίνου όπου διέπραξε τα εγκλήματα του ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης είναι πολύ δημοφιλής, αλλά κανείς δεν φαίνεται να αναπλάθει με τη φαντασία του τα όσα συνέβησαν εκεί. Χωρίς αμφιβολία , δε θα ήταν το ίδιο αν ακολουθούσε κάποιος με ξεναγό τα βήματα του Δράκου του Σέιχ-Σου.

Η κοινή αίσθηση λέει επίσης ότι είναι κατακριτέο να πωλούνται, κοντά στα ερείπια των Δίδυμων Πύργων, καπελάκια που γράφουν «Η Ημέρα του Τρόμου». Όμως για όσους τα φτιάχνουν, το πέρασμα 1,8 εκατομμυρίων επισκεπτών το χρόνο είναι μεγάλος πειρασμός.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο θάνατος ασκούσε πάντα γοητεία. Καθώς σήμερα τα ταξίδια είναι πολύ πιο εύκολα, γιατί να μην πάει κάποιος στον τόπο όπου θέρισε ο Χάρος; Ένας άλλος όρος που επίσης έχει αρχίσει να ακούγεται είναι το thanatourism (το πρώτο συνθετικό προέρχεται από την ελληνική λέξη «θάνατος»).

Μέρος από το τοίχος του Βερολίνου

«Πίσω από ένα ταξίδι σε μια περιοχή σύγκρουσης ή σε μια φτωχογειτονιά του Ρίο βρίσκονται τα ίδια ένστικτα που κάνουν κάποιους να οδηγούν με μεγαλύτερη ταχύτητα από την επιτρεπόμενη ή να παίρνουν ναρκωτικά», εξηγεί ο κοινωνιοψυχολόγος Γκιγέρμο Φούσε. «Μέσα από νέες εμπειρίες που ξυπνούν ρίγη κινδύνου, αυτά τα άτομα αναζητούν μια δόση αδρεναλίνης».

«Ανατριχιάζουμε όταν βλέπουμε από πρώτο χέρι μέχρι που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος. Όμως εδώ η αίσθηση του κινδύνου δεν είναι κοντινή, είναι πιο αφαιρετική».

Δείτε μερικούς από αυτούς τους «σκοτεινούς προορισμούς»: